Jak zaplanować i zaprojektować moduł zgodny ze Sttandardem? Przede wszystkim należy określić swoje zamierzenia – co moduł ma prezentować oraz jaką ma mieć konstrukcję, następnie zapoznać się z obowiązującą normą i do niej zamierzenia dostosować. Sttandard określa sztywne wymogi, ale przy tym proponuje szereg rozwiązań ułatwiających ich realizację. W 3 przykładach podam sposoby projektowania modułów.
1. Założenie: przejazd kolejowy niestrzeżony na linii jednotorowej w terenie nizinnym – szerokość 30 cm.
Założenie sugeruje potrzebne profile – MN1 lub MP1. Żeby było ciekawiej, wykorzystamy obydwa. Na module ma być odwzorowany jedynie przejazd kolejowy, więc sam moduł nie musi być długi – wystarczy 30 cm. Ze względu na zastosowanie różnych profili dla uzyskania większego realizmu rzeźby terenu lepiej będzie wykonać ten moduł na 60 cm.
Rysujemy w skali np. 1:10 rzut z góry /prostokąt/ położenia toru oraz drogi. Aby rysunek nie stracił czytelności, na kolejnym prostokącie rysujemy rzut konstrukcji, na którym nanosimy grubość profili i ścian bocznych oraz miejsce ewentualnych wzmocnień. Nanosząc profile warto zaznaczyć położenie otworów na śruby. Następny etap projektu to rzuty ścian bocznych. Ścian czołowych nie trzeba projektować, gdyż stosujemy profile sttandardowe, ale warto ich kształt w skali narysować. Na rzucie bocznym można zaznaczyć innym kolorem wysokość główki szyny. Znając wymiary profili rysujemy ściany boczne. W naszym przypadku wyjdzie trapez, któremu możemy nadać lekkie pofałdowanie. Z rzutu z góry odkładamy miejsce przecięcia drogi ze ścianami. Zakładamy, że droga jest pozioma, więc leży na jednej płaszczyźnie z główką szyny /do tego celu jej wysokość zaznaczyliśmy czerwoną linią/. Z rysunku wynika, że płaszczyzna drogi leży powyżej płaszczyzny terenu, więc należy narysować nasyp. W ten sposób uzyskujemy kształt ścian bocznych. Na rzuty boczne nanosimy elementy konstrukcyjne /dla większej czytelności może to być kolejny rysunek/. Jeśli zachodzi taka potrzeba, możemy również narysować przekrój modułu w miejscu wzmocnienia. Z rzutów zdejmujemy wymiary poszczególnych elementów.
Na bazie tych rzutów możemy zaprojektować elektrykę /zaznaczamy miejsce przyłączenia przewodów i ich przebieg/, kształt nasypów i rozmieszczenie drzew, krzewów, a także przepustów rurowych, które ze względu na rzeźbę terenu powinny przecinać drogę po obu stronach toru itp. Nie jest to konieczne, ale łatwiej skorygować coś w fazie projektowania, niż po zmontowaniu skrzynki modułu.
2. Założenie: linia dwutorowa na łuku 150 cm 90 stopni w terenie górskim – szerokość 50 cm.
Wykonanie tego w jednej całości mija się z celem, gdyż zajmowałoby dużo miejsca /cięciwa toru wyniesie ponad 2 metry/ i powodowało trudności w transporcie i przechowywaniu. Najlepiej moduł podzielić na 3 lub 4 segmenty – możliwe są różne warianty podziału – opiszę dwa.
3 segmenty. Rysujemy w skali rzut z góry osi toru głównego, który dzielimy na trzy równe odcinki – po 30 stopni. Od środka łuku kreślimy promienie do obu końców linii oraz punktów podziału. Promienie najlepiej przedłużyć poza linię osi toru. Na promieniach zaznaczamy odcinki /profile/, których środki muszą się znaleźć na linii toru. Końce odcinków łączymy ze sobą. W ten sposób uzyskamy kształt skrzynek /trapez/. Następnie nanosimy oś toru dodatkowego.
Na tym etapie musimy się zastanowić nad profilami wewnętrznymi. Możemy wykorzystać profile sttandardowe, uzyskamy wtedy 3 moduły jednosegmentowe. Zaletą tego rozwiązania będzie możliwość wpięcia pomiędzy nie modułów innych uczestników imprez. Możemy również zaprojektować własne profile, wtedy będziemy posiadać jeden moduł trzysegmentowy. Zaletą tego będzie jednorodność wykonania i aranżacji.
4 segmenty. Możemy je zaprojektować w podobny sposób, jak wyżej lub wykonać trochę inaczej. Narysowaną oś toru głównego dzielimy na pół i wykreślamy promienie. Na promieniach odkładamy odcinki /profile/. Ich środki muszą wypaść w miejscu podziału. Końce odcinków łączymy ze sobą. Uzyskamy dwa trapezy, które następnie dzielimy na pół. Zaletą tego podziału jest łatwiejsze wykonanie skrzynek /w każdej skrzynce mamy dwa kąty proste/. Konieczne jest jednak zaprojektowanie dwóch profili wewnętrznych, gdyż oś toru głównego będzie przesunięta względem środka profilu.
Kolejne prace projektowe prowadzimy, jak w opisanym wcześniej Założeniu 1.
3. Założenie: mijanka na linii jednotorowej.
Projektowanie mijanki właściwie nie różni się od wcześniejszych założeń, jednak w projekcie musimy uwzględnić położenie rozjazdów, semaforów itp. Urządzenia te powinny być umieszczone w odległości nie mniejszej niż 5 cm od czoła modułu, aby ich napędy nie utrudniały skręcania modułów ze sobą.
Zabierając się za budowę w miarę realnego modelu mijanki musimy mieć na uwadze długość składów poruszających się po makiecie oraz odległości pomiędzy ukresem rozjazdu a semaforami. Odległość między semaforem wjazdowym a ukresem rozjazdu powinna wynieść min. 110-120 cm, między ukresem a semaforem wyjazdowym – min. 30 cm, pomiędzy semaforami wyjazdowymi – min. 180 cm. Sumując długość modułu mijanki powinna wynieść min. 480 cm. Jest to dość znaczna długość, dlatego zastosujemy pewne uproszczenie. Moduł mijanki zmieści nam się na długości 300 cm i będzie składał się z 4 segmentów: 60 cm z rozjazdem i semaforami wyjazdowymi, 2 x 90 cm i 60 cm z drugim rozjazdem i semaforami wyjazdowymi, natomiast semafory wjazdowe postawimy na krótkich /10-15 cm/ modułach, które będziemy wpinać w makietę w odległości 1-2 modułów od mijanki. Na podobnych modułach możemy postawić tarcze ostrzegawcze do semaforów wjazdowych. W modułach tych najlepiej zastosować profile MP ze względu na ich popularność.
